Dizüstü bilgisayar alırken, donanım özelliklerine göz atmak çoğu kişinin kafasını karıştırabilir. Özellikle işlemci (CPU) isimlendirmeleri ve modelleri karmaşık görünebilir. Ancak hangi işlemcinin sizin ihtiyaçlarınıza uygun olduğunu anlamak, performans ve kullanım deneyimi açısından çok önemlidir. Bu yazıda, günümüzün en popüler işlemci markalarını ve isimlendirme sistemlerini basitçe anlatacağım.
Intel İşlemciler: Core i’den Core Ultra’ya Geçiş
Intel, uzun yıllardır işlemci dünyasında güçlü bir oyuncu. “Core i” serisiyle hafızalara kazınan marka, 2023’te önemli bir yenilik yaptı ve “Core i5” gibi klasik isimlerin yerini “Core Ultra 5” gibi yeni isimlere bıraktı.
Intel’in en güncel işlemcileri 15. nesil yani “Core Ultra” serisinden oluşuyor. Örneğin, Core Ultra 7 258V gibi bir model isminin ilk rakamı size nesil bilgisini verirken, sondaki harf ve rakamlar da işlemcinin özellikleri hakkında ipuçları verir.
Genel olarak, çekirdek sayısı ve güç arttıkça performans da yükselir. Bu yılın ince ve hafif dizüstü bilgisayarlarında genellikle yüksek verimlilik sunan “V serisi” işlemciler kullanılıyor. Bu işlemciler, Qualcomm’un Snapdragon X serisiyle rekabet halinde ve aslında Intel yerine TSMC fabrikalarında üretiliyorlar. Daha uygun fiyatlı modellerde “U serisi”, oyun ve içerik üretimi için ise “H” ve “HX” serisi işlemciler tercih ediliyor.
Qualcomm İşlemciler: ARM Mimarisi ile Yeni Güç
Qualcomm, 2024 yılında Windows dizüstü bilgisayar pazarında adeta şaha kalktı. Snapdragon X serisi işlemcileri piyasaya sürerek Intel’in hakimiyetine ciddi bir alternatif sundu. Snapdragon X, X Plus ve X Elite olmak üzere üç ana model bulunuyor. Performans olarak farklılık gösterirken, hepsi yüksek pil ömrü ve güçlü yapay zeka (AI) yeteneklerine sahip.
Snapdragon işlemcilerin en büyük özelliği ARM mimarisini kullanmaları. ARM, yıllardır telefonlarda kullanılıyor ancak dizüstü bilgisayarlarda verimli kullanımı yeni yeni yaygınlaşıyor. Apple’ın M serisi yongaları, ARM mimarisinin dizüstü bilgisayarda nasıl güçlü ve verimli olabileceğini gösterdi. Snapdragon X işlemciler ise Windows tarafında buna benzer bir deneyim sunuyor.
Başlarda uygulama uyumluluğu konusunda endişeler olsa da, günümüzde çoğu büyük uygulama ARM için optimize edildi ve sorunlar büyük oranda çözüldü.
AMD İşlemciler: Güçlü Alternatif
AMD, masaüstü bilgisayar pazarında Intel’in en büyük rakibi olsa da, dizüstü bilgisayarlarda henüz Intel veya Qualcomm kadar yaygın değil. Ancak son yıllarda Ryzen serisi ile oldukça iddialı modeller çıkarmaya devam ediyor.
AMD’de de Intel’deki gibi Ryzen 5, Ryzen 7 ve Ryzen 9 gibi modeller bulunuyor. Ayrıca HX, H ve U gibi serilerle performans ve güç kullanımına göre sınıflandırılmışlar. Bazı modellerde, güçlü entegre grafik kartları (örneğin Radeon 8060S) sayesinde ayrı bir ekran kartına ihtiyaç kalmıyor.
Özellikle oyun ve içerik üretimi odaklı Ryzen 9 9955HX3D gibi 3D V-cache teknolojisine sahip işlemciler, yüksek performans arayan kullanıcılar için dikkat çekici seçenekler arasında.
Apple MacBook İşlemcileri: M Serisi ile Devrim
Apple, son yıllarda kendi tasarladığı M serisi yongalarla donanım dünyasında çığır açtı. 2020’den beri MacBook, iPad ve iPhone modellerinde kullanılan bu işlemciler, performans ve enerji verimliliğinde büyük ilerlemeler sağladı.
M4 ailesi, şu anda Apple’ın en güncel işlemcileri arasında yer alıyor. Temel M4, M4 Pro ve M4 Max seçenekleri mevcut. M4, genellikle 13 ve 15 inç MacBook Air ile 14 inç MacBook Pro modellerinde kullanılırken, Pro ve Max versiyonları daha güçlü MacBook Pro modellerinde yer alıyor.
Apple’ın işlemcileri, yüksek performans ile pil ömrünü dengede tutan ve yazılımlar ile kusursuz uyum sağlayan yapısıyla biliniyor.
Sonuç: İhtiyacınıza En Uygun İşlemciyi Seçin
Bir dizüstü bilgisayar satın alırken işlemci seçimi, kullanım amacınıza göre değişiklik gösterir. Eğer oyun veya içerik üretimi yapacaksanız, yüksek performanslı H veya HX serisi Intel ya da AMD işlemciler iyi seçenekler olabilir. Daha hafif ve günlük kullanım için V veya U serisi Intel işlemciler ya da Qualcomm’un Snapdragon X serisi mükemmel pil ömrü ve yeterli performans sunar.
Apple kullanıcıları için ise M serisi işlemciler, özellikle MacOS ekosistemiyle birleştiğinde benzersiz bir deneyim sağlar.
Doğru işlemciyi seçmek, dizüstü bilgisayarınızdan alacağınız verimi ve memnuniyeti doğrudan etkiler. Bu yüzden işlemcilerin isimlendirmelerine ve özelliklerine dikkat ederek, ihtiyaçlarınıza uygun olanı seçmeniz faydalı olacaktır.
Ne Kadar İşlem Gücü İhtiyacınız Var?
Web tarayıcısı, Microsoft Office Suite ve belki de bazı fotoğraf düzenleme yazılımları kullanan tipik bir kullanıcıysanız, Core Ultra 7 258V gibi Intel’in Core Ultra V serisi yongalarından birine sahip bir dizüstü bilgisayar öneririz. Bunlar yeterince iyi performans gösterir ve pil ömrü de oldukça uzundur.
Ancak Qualcomm’u tercih etmek için birkaç iyi neden var. Bu cihazların pil ömrü Intel’in en yeni yongalarıyla (ve Apple’ınkilerle) benzer olsa da, performans Intel’inki kadar düşmüyor. Fiyatlar da daha düşük, özellikle Snapdragon X ve X Plus yapılandırmalarında. Snapdragon X kullanan 799 dolar gibi düşük bir fiyata satılan dizüstü bilgisayarlar vardır. Bunlar X Plus veya X Elite modelleri kadar iyi performans göstermezler, ancak yine de bu fiyat aralığındaki bir dizüstü bilgisayar için etkileyici olan mükemmel bir pil ömrü sunarlar.
Yazılım derliyorsanız, videolar düzenliyorsanız veya çok büyük veritabanlarıyla çalışıyorsanız, diğerlerinden daha fazla işlem gücü isteyeceksiniz. Intel veya AMD’den H sınıfı veya HX sınıfı bir işlemciye ihtiyacınız olacaktır. Ayrıca ayrı bir GPU ve bol miktarda RAM de isteyeceksiniz, ancak buna birazdan değineceğiz.
ChromeOS dizüstü bilgisayarlar için en iyi işlemciler
ChromeOS, Google’ın Chrome web tarayıcısı üzerine kuruludur ve çoğu yazılımı doğrudan tarayıcıda çalıştırır. Bu, büyük ve güçlü Intel yongalarına ihtiyaç duymadığı anlamına gelir. En azından teoride öyle. Deneyimlerime göre, ChromeOS en iyi performansı en az Intel i3 yongası veya şu anda bir Chromebook ile elde edebileceğiniz en iyi değer olan AMD Ryzen 4000 yongası ile gösterir. Ne yazık ki, bunları bulmak çok daha zordur.
2023’te Google, Chromebook Plus adında yeni bir Chromebook sınıfı tanıttı. “Plus” ifadesi, bu modellerin daha güçlü olduğu anlamına gelir. Test ettiğimiz çoğu modelde Intel Core i3 veya daha üstü işlemciler, daha fazla bellek, daha fazla depolama alanı ve geleneksel Chromebook’lardan daha iyi web kameraları bulunuyordu. İyi haber ise, bu modellerin eski modellerden çok daha pahalı olmaması.
Diğer yandan, güç ve fiyat arasında iyi bir denge sunan Qualcomm’un Snapdragon serisi yongalarına sahip Chromebook’ların sayısı da giderek artıyor. Bunları henüz kapsamlı bir şekilde test etme fırsatımız olmadı, ancak Core serisi işlemcilerin ekstra pil tüketimine yol açmadan Intel’in Celeron işlemcilerinden daha fazla güç sunan bu modeller, düşük fiyatlı Chromebook pazarına iyi bir katkı sağlayacaktır.
En ucuz Chromebook’lar hala Intel’in Celeron serisi işlemcileri kullanıyor. İhtiyaçlarınız çok azsa ve web’de hafifçe gezinmekten başka bir şey yapmayacaksanız, Celeron’lar işinizi görecektir. Ancak Chromebook’unuzda Android uygulamaları çalıştırmak veya Linux uygulamaları yüklemek istiyorsanız, Celeron işlemciler zorlanacak ve muhtemelen sizi hayal kırıklığına uğratacaktır.
